W dniach 6 – 8 września w Zamku Krzyżtopór w Ujeździe odbyła się międzynarodowa konferencja poświęcona archeologii ogrodów historycznych. Organizatorami wydarzenia był Narodowy Instytut Dziedzictwa oraz Stowarzyszenie Zamku Krzyżtopór w Ujeździe.

Celem międzynarodowej konferencji naukowej „Archeologia ogrodów historycznych” było stworzenie platformy do wymiany wiedzy i doświadczeń z zakresu archeologii ogrodowej, wspierając jednocześnie procesy konserwatorskie związane z zabytkowymi ogrodami. W ciągu trzech dni konferencji, wybitni praktycy w dziedzinie archeologii ogrodowej wygłosili blisko 30 referatów dotyczących ogrodów z różnych regionów Europy. Jedna z sesji została poświęcona także historii, badaniom i planowanej przyszłości ogrodów Zamku Krzyżtopór w Ujeździe.

 

Poniżej udostępniamy linki do videorelacji z konferencji:

Międzynarodowa konferencja naukowa "Archeologia ogrodów historycznych" - Dzień I - https://youtu.be/kJDNn8zOavs?feature=shared

Międzynarodowa konferencja naukowa "Archeologia ogrodów historycznych" - Dzień II - https://youtu.be/F0Fltn5YLmg?feature=shared

Międzynarodowa konferencja naukowa "Archeologia ogrodów historycznych" - Dzień III - https://youtu.be/T84UtbuKJtU?feature=shared

 

Program międzynarodowej konferencji naukowej „Archeologia ogrodów historycznych”:

Dzień pierwszy

Otwarcie konferencji:

• Katarzyna Zalasińska, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa
• Krzysztof Lipiec, poseł na Sejm RP
• Andrzej Gołembnik, członek Rady Naukowej Konferencji, Stowarzyszenie Zamek Krzyżtopór w Ujeździe

Wykład inauguracyjny:

• Brian Dix (Wielka Brytania), Hampton Court jako przykład kompleksowej realizacji od badań po odbudowę

Sesja 1

Prowadzący: Brian Dix

1. Dorota Sikora (Narodowy Instytut Dziedzictwa, Polska), Archeologia ogrodów jako źródło wiedzy o ogrodach historycznych
2. John Watkins (English Heritage, England), Archeologia jako kluczowe narzędzie do prowadzenia i zarządzania renowacją zabytkowych ogrodów
3. Lionella Scazzosi, Raffaella Laviscio, Carlo Schiesaro (Politecnico di Milano, ABC departement, Italy), Włoskie podejście do ogrodów historycznych i archeologii: idea palimpsestu i studia przypadków
4. Annick Heitzmann (Château de Versailles, France), Archeologia ogrodów w Wersalu
5. Emilia Jastrzębska, Jakub Brochocki (Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Polska), Badania archeologiczne w Łazienkach Królewskich
6. Volodymyr Herych (Ukraine), Wykopaliska archeologiczne na terenie rezydencji Żowkwa

Sesja 2

Prowadzący: Andrzej Gołembnik

1. Geert Vynckier (Erfgoedonderzoeker Archeologie Agentschap Onroerend Erfgoed, Koninkrijk België), Wykopaliska w ogrodzie dziedzińcowym zamku w Gaasbeek. Jak  wyniki badań przyczyniają się do renowacji
2. Natascha Lensvelt (Ministerie van Cultuur, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Nederland), Archeologia ogrodów w Holandii. Renowacja ogrodu zamku Duivenvoorde
3. Maria João de Sousa (Palácio Nacional e Jardins de Queluz, Portugal), Archeologia w rekonstrukcji ogrodu romantycznego: Pałac Narodowy Queluz – Sintra
4. Michal Vágner (Masarykova Univerzita, Česká republika), Miroslav Dejmal (Česká republika), Jakub Šimík (Masarykova Univerzita, Česká republika), Multidyscyplinarne badania archeologiczne i konserwacja zabytków wystroju ogrodów zamku Pernštejn
5. Anna Andréasson Sjögren (Stockholms universitet, Sverige), Średniowieczne ogrody – nowa wiedza z zapisów archeologicznych
6. Aja Guldåker (Kulturhistoriska föreningen för södra Sverige), Od umysłu księdza Jacoba Nicolai Wilse do miedziorytu przedstawiającego najstarszy udokumentowany ogród w Norwegii. Różne aspekty badań norweskich ogrodów historycznych
7. Giorgio Vassena, prof. Francesco Fassi, Luigi Fregonese, Luca Perfetti, Achille Cristiana(Università di Brescia/Politecnico di Milano, Italia), Zintegrowane zaawansowane techniki kompleksowej cyfryzacji ogrodów historycznych (dokładne badanie ogrodów historycznych przy użyciu różnych zintegrowanych technik mapowania mobilnego)
8. Giorgia Rossi (Università di Brescia, Italia), prezentacja osiągnięć zespołu GEXCEL

Dzień drugi

Wykład otwierający:

• Paweł Jaskanis (Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Polska), Badania archeologiczne w definiowaniu genius loci – przykład rezydencji wilanowskiej

Sesja 3

Prowadzący: Paweł Jaskanis

1. Andrzej Gołembnik (INCEDO3D, Polska), Prawda materialna czy prawda formalna − rozważania o wiarygodności źródeł archeologicznych z badań archeologicznych prowadzonych w latach 2003−2011 w rezydencji króla Jana III w Wilanowie
2. Karin Lindeblad, Ann-Mari Hållans Stenholm, Annika Nordström (Statens historiska museer, Sverige), Swedish Garden Archeology z historią badań, metodami, analizami i niektórymi studiami przypadków ze Sztokholmu i Uppsali (ogród botaniczny Carl von Linnés)
3. Alexandru Mexi (Institutul Național al Patrimoniului „Vasile Goldiș” Universitatea de Vest din Arad, România), Archeologia ogrodowa jako narzędzie badań i ochrony ogrodów historycznych Gardens – okolice Bukaresztu
4. Renata Stachańczyk (Narodowy Instytut Dziedzictwa), Badania archeologiczne jako element procesu konserwatorskiego w parku zabytkowym – przykład Parku Mużakowskiego
5. Heike Tenzer (Landesamt für Denkmalpflege und Archäologie Sachsen Anhalt, Deutschland) − Ogród oranżerii w parku zamkowym Harbke – klejnot sztuki ogrodowej  w Saksonii-Anhalt na przestrzeni wieków
6. Cécile Travers (Archéoverde, La France), Archeologiczny wkład w wiedzę o angielsko-chińskim parku z końca XVIII wieku – domena Méréville
7. Carlos Caballero (Arqueólogo, España), Interwencje archeologiczne w Jardín del Príncipe w Aranjuez

Sesja 4

Prowadzący: Renata Stachańczyk

1. Roman Marcinek (Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków, Polska), Kwerenda archiwalna jako podstawa badań terenowych
2. Tomasz Herbich (Polska Akademia Nauk, Polska), Neil Linford (Geophysics Team, Historic England), Metody geofizyczne w przestrzeni ogrodów historycznych
3. Miron Bogacki (Uniwersytet Warszawski, Polska), Dogłębna analiza fotografii lotniczej
4. Andrzej Koss (Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Polska), Andrzej Gołembnik (INCEDO3D, Polska), Piotr Zambrzycki (Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Polska), Dotychczasowe badania archeologiczne i prace konserwatorskie w ogrodach Zamku Krzyżtopór
5. Tomasz Kuls (Teka, Polska), Znaczenie analizy formalnej i przestrzennej w rekonstrukcji historycznych ogrodów zamku Krzyżtopór
6. Piotr Matyjasek (TPI, Polska), Inwentaryzacja pomiarowa z powietrza jako podstawa przestrzennej bazy danych
7. Prezentacja osiągnięć zespołu TPI

Dzień trzeci

• Podsumowanie konferencji – Brian Dix,
• Dyskusja o przyszłości archeologii ogrodowej – tezy do „Karty Chrzistopora”

 

 Uczestnicy konferencji:

1. Andreasson Sjögren Anna - Stockholm University, Sweden
2. Miron Bogacki, Insttytut Archeologii, Uniwersytet Warszawski, Poland
3. Dix Brian – Independent Expert, England 
4. Gołembnik Andrzej – INCEDO3D, Poland
5. Guldåker Aja - Kulturhistoriska Färeningen for Sädra, Sverige
6. Hållans Stenholm Ann-Mari
7. Heitzmann Annick - Direction du Patrimoine et des Jardins Château de Versailles, France 
8. Herbich Tomasz, Polska Akademia Nauk, Warszawa, Poland
9. Herych Vladimir, Ukraine
10. Jaskanis Paweł - Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Poland
11. Jastrzębska Emilia – Muzeum Łazienki Królewskie, Warszawa, Poland
12. Koss Andrzej - Międzyuczelniany Instytut Konserwacji, ASP, Warszawa, Poland
13. Kuls Tomasz – Teka, Poland
14. Laviscio Raffaella - Politecnico di Milano, ABC departement, Italy
15. Lensvelt Natascha - Ministry of Culture, National Heritage Agency, Natherlands
16. Lindeblad Karin
17. Linford Neil, Geophysics Team, Historic England
18. Marcinek Roman, NIKZ
19. Mexi Aleksandru - National Institute of Heritage “Vasile Goldiș” Western University of Arad, Romania
20. Rossi Giorgia - Brescia University, Italy
21. Vynckier Geert - Erfgoedonderzoeker Archeologie Agentschap Onroerend Erfgoed, Belgium
22. Vagner Michal - Department of Archaeology and Museology, Faculty of Arts, Masaryk University, Brno, Czech Republic
23. Tenzer Heike - State Office for Heritage Management and Archaeology Saxony Anhalt, Germany
24. Travers Cecile, Archéologue spécialiste des jardins (Archéoverde), France
25. Watkins John - English Heritage
26. Maria João de Sousa, Archaeologist – Technical Coordinator, The National Palace of Queluz, Sintra, Portugal
27. Giorgio Vassena - Brescia University, Italy
28. Jakub Šimík - Archaia Brno z.ú., Czech Republic
29. Zambrzycki Piotr - Międzyuczelniany Instytut Konserwacji, ASP, Warszawa, Poland

 Zaproszeni goście:

1. Cecilia Gustavsen - Konservator/Koordinator Norsk Borgsenter, Norge
2. Cathrine Stangebye Engebretsen - Vestfold og Telemark fylkeskommune
3. Christopher Peignart - Château de Versailles, France
4. dr hab. inż. arch. Katarzyna Hodor, prof. Politechnika Krakowska, Poland